PAGBAKBAK SA BUGTONG BATO SA AJUY, GINABALABAGAN SANG PUMULUYO

PAGBAKBAK SA BUGTONG BATO SA AJUY, GINABALABAGAN SANG PUMULUYO

Nag-privilege speech si 5th District Board Member Carol-V Espinosa-Diaz sa 30th Regular Session sang 14th Sangguniang Panlalawigan ng Iloilo nga may tigulo "SPEAK TRUTH TO POWER: SAVE BUGTONG BATO".

Natublag siya matapos makabaton sang masubo nga balita sadtong Enero 26, 2023 nga ang Bugtong Bato gina-drill kag ginabuka. Natingala siya kon ngaa ginhimo ini tungod ang lura indi man accident prone kag wala sang ebidensya ukon datus nga ginpresentar nga may natabu nga anuman nga aksidente bangud sa presensya sang Bugtong Bato.

Ginatudlo nga rason sa pagbakbak sini amo ang nagapadayon nga road widening project sa national highway. Bangud sa iya lokasyon, ang maragtason nga bugtong bato ginalantaw bilang illegal obstruction nga kinahanglan nga gub-on, nga wala sang gamay nga patugsiling sa sentimento sang mga pumuluyo, kag daw ordinaryo lamang, nagtalang nga porma sang bato nga wala sang signipikante kag pulos.

Ang Department of Public Works and Highways nag-isyu sang Department Order No. 23 Series of 2014 nga may Subject: Consideration for Historical Sites and Structures in the

Preparation of Design Plans and Additional Construction Affecting Cultural Heritages. Ginahatagan pagtamod ang pagpreserbar sang historical sites kag structures bilang national concern. Gintumod gid sang RA 10066 ukon ang National Cultural Heritage

Act of 2009, bilang standing order sa tanan nga Regional Offices/Project Management

Offices/District Engineering Offices nga magkonsulta kag makig-angot sa NCAA (National

Commission for Culture and Arts) sa paghiwat sang feasibility studies para sa desinyo kag pag-imprubar sang infrastructure projects, ilabi na ang planning, design, construction

kag maintenance sang national roads kag bridges, bangud may impact ini sa heritage structures ukon aspeto sang heritage conservation.

May yara sang Barangay Ordinance number 2023-01 ang Brgy. Culasi, Ajuy, nga nagadeklarar sa Bugtong Bato bilang Historical Landmark sang Brgy. Culasi, Ajuy. May yara man sang petisyon nga pirmado sang mayoriya sang Culasinhons nga untatan ang pagguba. Upod sa ordinansa ang historical background kag cultural relevance sang legendary Bugtong Bato nga napetsahan pa sadtong World War II.

Nagpatawag sang sinapol ang DPWH kag ang soilo nga nagtambong amo ang Chairperson sang Committee on Tourism nga si SB Dr. Rita Babar sang Sangguniang Bayan sang Ajuy.

Ulihi na ang tanan tungod ang historical landmark nga kilalal sa Ajuy ang nabakbak na sa halos katunga kag padayon ang tiltig kada adlaw. Nagalantaw ang tawo nga wala mahimo, nagapalamungol sa gahod sang nagakadugmok nga bato.

Mabugtawan na lamang sa palaabuton nga wala na ang Bugtong Bato kag madulaan sang higayon ang masunod nga henerasyon nga makita pa ini. 

Ginsiling sini nga wala sila nagapamalabag sa progreso. Gina-abi-abi nila ang tanan nga sahi sang development projects kaangay sang pagpalapad sang dalan kag paghawan, apang indi dapat nga madulaan sang importante nga bahin sang ila rich cultural past.

Bangud may mga reklamo na, ang DPWH dapat maghatag sang bastante nga tion para sa natungdan nga partido nga pamatud-an ang ila ginasiing, ukon tadlungon ang anuman nga kakulangan sa bahin sang LGU, kon may yara gid man.

Nagatindog siya sa pumuluyo sang Barangay Culasi. Nagaupod siya sa ila sentimento bilang matuod nga Ajuynon. Hugot sila nga ginabalabagan ang pagguba sa Bugtong Bato, basi sala, ukon husto man siya, apang indi nila basta na lang nga buy-an ang Bugtong Bato nga wala sang pagpakigbato.

via Sanggunian In Action

#iloilonews